Choroba zwyrodnieniowa odcinka szyjnego kręgosłupa i dyskopatia szyjna
Dyskopatia odcinka szyjnego kręgosłupa to CHOROBA krążka międzykręgowego o złożonej i wieloprzyczynowej etiologii. obejmuje zarówno pojęcie przepukliny jak też zwyrodnienia segmentu ruchowego kręgosłupa. Wbrew pozorom nie jest to schorzenie, które występuje wraz z wiekiem, w praktyce może na nie zachorować każdy niemniej jednak najbardziej narażone są osoby wykonujące pracę w pozycji siedzącej, która wiąże się z wielokrotnym powtarzaniem tych samych czynności. Dyskopatii w większości przypadków występuje jako przepuklina jądra miażdżystego, która może mieć poważne konsekwencje albowiem w jej wyniku dochodzi do ucisku opony, korzeni rdzeniowych i samego rdzenia kręgowego. W większości przypadków schorzenia odcinka szyjnego kręgosłupa manifestują się szeregiem dolegliwości takich jak bóle karku, głowy i okolicy międzyłopatkowej, bolesne drętwienia barku czy ręki, a nawet zaburzenia czucia dotyku lub osłabienie siły mięśniowej, w wyniku czego pojawiają się problemy z utrzymaniem przedmiotów w dłoni.
Przyczyny dyskopatii odcinka szyjnego
Dyskopatia odcinka szyjnego kręgosłupa może być spowodowana wieloma przyczynami wśród, których najczęściej wymienia się wielokrotnie powtarzające się mikrourazy, proces starzenia organizmu, brak aktywności fizycznej, przeciążenia kręgosłupa, gwałtowne i niekontrolowane ruchy głową (wypadki komunikacyjne z urazami typu „whiplash” , pracę z przymusowym ustawieniem tułowia (np. przy komputerze), czynniki genetyczne oraz wrodzone wady postawy i budowy kręgosłupa.
Diagnostyka dyskopatii
W diagnostyce dyskopatii odcinka szyjnego kręgosłupa wykorzystywane są przede wszystkim badania obrazowe takie jak badanie RTG, które pomocne jest zazwyczaj we wczesnych okresach pourazowych w celu wykluczenia zmian kostnych czy rezonans magnetyczny, który pozwala na zobrazowanie struktur niekostnych i relacji anatomicznych w zakresie kanału kręgowego. Nie bez znaczenia jest również przeprowadzenie wywiadu lekarskiego, który pozwala na postawienie rozpoznania, poznanie dolegliwości pacjenta a przede wszystkim dobranie odpowiedniej ścieżki terapeutycznej.
Nieoperacyjne leczenie dyskopatii szyjnej
Pierwszym krokiem w walce z dyskopatią szyjną jest leczenie zachowawczo – objawowe, którego celem jest zmniejszenie zakresu dolegliwości w oczekiwaniu na naturalne procesy regeneracyjne organizmu. W tym celu lekarze podejmują najczęściej decyzje o włączeniu leczenia farmakologicznego w postaci leków przeciwbólowych, przeciwzapalnych oraz tych rozluźniających mięśnie. Wspomagająco stosowana jest również rehabilitacja w zakresie kinezyterapii lub fizykoterapii, wyciąg szyjny, który ma za zadanie odciążenie kręgosłupa czy noszenie specjalnego kołnierza ortopedycznego, który pozwala pacjentowi na czasowe unieruchomienie odcinka szyjnego kręgosłupa.
Operacyjne leczenie dyskopatii odcinka szyjnego kręgosłupa
Do chirurgicznego leczenia dyskopatii w odcinku szyjnym kręgosłupa kwalifikowani są pacjenci, u których występują stałe dolegliwości bólowe utrzymujące się kilka-kilkanaście tygodni z towarzyszącymi deficytami neurologicznymi w postaci zaburzeń czucia rąk oraz osłabienia siły mięśniowej kończyn. dodatkowo, wskazaniem do zabiegu jest uwidoczniona na obrazie rezonansu magnetycznego duża przepuklina krążka międzykręgowego, która wywołuje ucisk na struktury anatomiczne, takie jak rdzeń kręgowy czy korzenie nerwów rdzeniowych. Głównym celem operacyjnego leczenia dyskopatii szyjnej jest eliminacja ucisku uwypuklonych krążków międzykręgowych lub wytworzonych zmian zwyrodnieniowych celem minimalizacji dolegliwości bólowych i ryzyka uszkodzenia sąsiednich struktur. Z uwagi na fakt, że operacje odcinka szyjnego kręgosłupa obarczone są ryzykiem powikłań neurologicznych u pacjenta, to decyzję o zabiegu chirurgicznym podejmuje się tak naprawdę w sytuacji, kiedy wymienionych wcześniej objawów choroby nie udało się wyeliminować innymi, nieinwazyjnymi metodami.
Na czym polegają zabiegi operacyjnego usunięcia dyskopatii szyjnej?
W większości przypadków chirurgiczne lecenie przepukliny krążka międzykręgowego w odcinku szyjnym polega na usunięciu chorego krążka i zastąpieniu go implantem, który ma za zadanie stabilizować kręgosłup i zapewnić jego prawidłową biomechanikę. Operacja przeprowadzana jest w znieczuleniu ogólnym, a przed jej rozpoczęciem ortopeda ustala operowany poziom kręgosłupa przy pomocy śródoperacyjnego aparatu RTG tzw. ramienia C. Następnie poprzez niewielkie nacięcie skórne na powierzchni szyi operator uzyskuje dostęp do PRZEDNIEJ powierzchni kręgosłupa i usuwa chory krążek międzykręgowy, który powoduje dolegliwości bólowe poprzez wywoływanie ucisku na zakończenia nerwowe i rdzeń kręgowy. W miejsce usuniętego dysku wszczepiony zostaje implant – czyli sztuczny stabilizator międzykręgowy. Implant swoją budową przypomina klatkę wypełnioną materiałem kostnym, który ma za zadanie pomóc w wytworzeniu się prawidłowego zrostu pomiędzy kręgami. Aktualnie stosowane są dwa rodzaje implantów: sztywne, powodujące usztywnienie operowanego POZIOMU oraz ruchome, które pozwalają zachować ruchomość segmentu szyjnego. Decyzję o typie zastosowanego implantu podejmuje lekarz na podstawie indywidualnej oceny przypadku klinicznego pacjenta.
Inną formą leczenia chirurgicznego choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa szyjnego ze stenozą kanału centralnego są zabiegi obarczające, takie jak laminektomia i laminoplastyka. Są to operacje, których głównym celem jest poszerzenie kanału kręgowego poprzez usunięcie niewielkich fragmentów łuków kręgów oraz przerośniętych i zdegenerowanych więzadeł żółtych uciskających struktury nerwowe. Zabieg przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym Z dostępu tylnego z podłużnym nacięciem skóry nad tylną kolumną kręgosłupa. Przy użyciu aparatu RTG lokalizuje się poziomy kręgosłupa, które będą odbarczane.
W przypadku wymienionych wcześniej zabiegów hospitalizacja pacjentów trwa z reguły 1 – 2 dni, a chory jest pionizowany już następnego dnia po zabiegu. W niektórych przypadkach zaleca się noszenie specjalnego kołnierza usztywniającego szyję przez okres 4-6 tygodni. Do 6 tygodni po zabiegu należy unikać skłonów, schylania się, dźwigania jak również gwałtownych ruchów skrętnych. Powrót do pełnej aktywności życiowej i zawodowej determinowany jest przede wszystkim rodzajem i rozległością zabiegu i zazwyczaj wynosi on od 6 do 12 tygodni.