Mastektomia profilaktyczna – kiedy trzeba ją wykonać?
Mastektomia profilaktyczna polega na chirurgicznym usunięciu jednej lub obu piersi w celu zapobiegania rozwojowi raka piersi. Jest to decyzja ostateczna i trudna, którą kobieta musi podjąć po dokładnym rozważeniu ryzyka i korzyści. Poniżej przedstawiamy sytuacje, w których rozważa się taki zabieg:
- Wysokie ryzyko genetyczne – kobiety, u których wykryto mutacje w genach BRCA1 lub BRCA2, są narażone na znacznie wyższe ryzyko zachorowania na raka piersi w porównaniu z ogólną populacją. Obecność mutacji w genie BRCA1 wiąże się ze wzrostem ryzyka zachorowania na raka piersi o około 65-90%, a ryzyko wystąpienia raka jajnika wzrasta o około 40%. Mutacja BRCA2 jest natomiast odpowiedzialna za około 30-55% zachorowań na raka piersi i około 25% na raka jajnika. Mastektomia profilaktyczna może znacznie obniżyć to ryzyko.
- Rodzinna historia raka piersi – w niektórych rodzinach rak piersi pojawia się wielokrotnie i w młodym wieku, nawet jeśli nie stwierdza się konkretnych mutacji genetycznych. W tej sytuacji kobiety z obciążonym wywiadem rodzinnym mogą rozważyć mastektomię profilaktyczną.
- Wcześniejsza diagnoza raka piersi – kobiety, które miały raka piersi w jednej piersi, mogą rozważyć usunięcie drugiej piersi w celu zmniejszenia ryzyka rozwoju raka w drugiej piersi.
- Radioterapia klatki piersiowej w młodym wieku – kobiety, które były leczone radioterapią w obszarze klatki piersiowej przed 30. rokiem życia (np. z powodu raka Hodgkina), mają zwiększone ryzyko raka piersi.
Decyzja o przeprowadzeniu mastektomii profilaktycznej powinna być dokładnie rozważona i podjęta po konsultacji z onkologiem, genetykiem oraz chirurgiem. Ważne jest także wparcie psychologiczne celem omówienia emocjonalnych aspektów takiej decyzji. Warto wiedzieć, że mastektomia profilaktyczna nie gwarantuje 100% ochrony przed rakiem piersi, ale znacząco zmniejsza ryzyko jego wystąpienia.
