Typy morfologiczne czerniaka
Czerniak, jako nowotwór złośliwy skóry, może przybierać różne typy morfologiczne. Rozpoznanie dokładnego typu ma znaczenie dla wyboru optymalnego leczenia i rokowania pacjenta. Wyróżnia się kilka głównych typów morfologicznych czerniaka:
- Czerniak szerzący się powierzchownie (SSM, superficial spreading melanoma): Czerniak SSM jest najczęstszym typem czerniaka, stanowi około 70-75% wszystkich przypadków. Charakteryzuje się szerokim rozrostem w naskórku i długim okresem poziomym wzrostu, zanim przechodzi w pionowy wzrost penetrujący głębsze warstwy skóry. Najczęściej pojawia się jako płaski, nieregularny, brązowy lub czarny guzek o nierównych brzegach.
- Czerniak powstający w plamie soczewicowatej (czerniak lentiginalny, LMN, lentigo malignant melanoma): Ten typ czerniaka stanowi około 5-15% wszystkich przypadków. W przeciwieństwie do czerniaka SSM, czerniak lentiginalny rozwija się zwykle na starszych obszarach skóry, takich jak plecy lub twarz. Pojawia się jako płaska, ciemnobrązowa plama soczewicowata, która może stopniowo rosnąć i rozwijać się w bardziej guzkowate zmiany.
- Czerniak guzkowy (NM, nodular melanoma): Czerniak guzkowy stanowi około 10-15% przypadków czerniaka. Jest najbardziej agresywnym typem, charakteryzuje się szybkim pionowym wzrostem w skórze. Pojawia się jako wypukły, ciemnobrązowy lub czarny guzek o jednolitym wyglądzie, bez typowych cech asymetrii i nierówności.
- Czerniak odsiebnych części kończyn, podpaznokciowy (ALM, acral lentiginous melanoma): Ten typ czerniaka stanowi około 5-10% przypadków i występuje głównie u osób o ciemniejszej karnacji. Pojawia się na dłoniach, stopach lub pod paznokciami. Może być łatwo przeoczony, ponieważ początkowo może przypominać zmiany łuszczycowe lub urazowe.
- Inne typy: Istnieje także kilka innych rzadziej występujących typów czerniaka, takich jak czerniak desmoplastyczny, czerniak amelanocytowy, czerniak niebieskoczelny czy czerniak błon śluzowych. Każdy z tych typów ma swoje charakterystyczne cechy mikroskopowe i może mieć różne skutki kliniczne.