Przepuklina pępkowa
Czym jest przepuklina pępkowa?
Przepuklina pępkowa jest rodzajem przepukliny brzusznej, która polega na przemieszczeniu się elementów jamy brzusznej poza ich prawidłowe położenie. W większości przypadków przemieszczeniu ulegają pętle jelita lub fragmenty otrzewnej, które przedostają się pod skórę przez niedomknięty pierścień pępkowy oraz powłokę jamy brzusznej. Charakterystycznym objawem przepukliny pępkowej jest pojawienie się wybrzuszenia w okolicy pępka, które określane jest mianem worka przepuklinowego. Schorzenie to często spotykanie jest u noworodków jako efekt braku zrośnięcia pierścienia pępkowego zaraz po urodzeniu, ale może również dotknąć kobiety w ciąży jako wynik napierania płodu na ścianę brzucha jak również osoby dorosłe na skutek osłabienia ścian jamy brzusznej.
Przepuklina pępkowa – objawy
W przypadku niemowląt charakterystycznym objawem przepukliny pępkowej jest pojawienie się wybrzuszenia w miejscu pępka. Jest to częste schorzenie u dzieci, które w większości przypadków znika samoistnie do 12 miesięcy od narodzin na skutek systematycznego wzmacniania się mięśni tłoczni brzusznej noworodka. Natomiast osoby dorosłe najczęściej zmagają się z przepukliną okołopępkową, której towarzyszy niewielki ból w okolicy przepukliny lub uczucie dyskomfortu. Przepuklina pępkowa ma zazwyczaj łagodny przebieg a bardziej intensywne objawy pojawiają się dopiero w momencie jej uwięźnięcia, które stanowi zagrożenie życia i zdrowia pacjenta. W przypadku wystąpienia bolesnego i czerwonego uwypuklenia w okolicy pępka, wymiotów, gorączki, nadmiernego oddawania gazów koniecznym staje się pilna konsultacja u specjalisty oraz podjęcie leczenia chirurgicznego. Brak podjęcia interwencji chirurgicznej w przypadku uwięźnięcia przepukliny może bowiem grozić niedrożnością i martwicą jelit, które mogą prowadzić do śmierci.
Przepuklina pępkowa – przyczyny powstawania
U niemowląt przepuklina pępkowa stanowi wadę anatomiczną powstającą na wskutek niezrośnięcia się pierścienia pępkowego, czyli otworu, przez który w życiu płodowym dziecka wchodziły naczynia z pępowiny. U dorosłych powstanie przepukliny pępkowej związane jest zazwyczaj z osłabieniem wytrzymałości powłok brzusznych do, których dochodzi wraz z upływem wieku. Wśród przyczyn występowania przepukliny pępkowej u dorosłych wymienia się:
- okres ciąży – jako wynik napierania płodu na ścianę brzucha
- otyłość i nadwagę
- wodobrzusze
- pracę, która wiąże się z podnoszeniem ciężarów i dużym wysiłkiem fizycznym
- uporczywy kaszel
- częste zaparcia
- schorzenia w obrębie gruczołu krokowego u mężczyzn, które wiążą się z częstym oddawaniem moczu
- niektóre schorzenia w obrębie jelit.
Przepuklina pępkowa – leczenie
U małych dzieci przepuklina pępkowa często mija samoistnie ale w sytuacji kiedy nie uległa ona wchłonięciu do 3 roku życia lub uległa powiększeniu u dzieci powyżej 1 roku należy przeprowadzić operację usunięcia przepukliny pępkowej. U dorosłych z małą przepukliną pępkową, która nie powoduje wyraźnych dolegliwości wystarczą okresowe kontrole u specjalisty. Decyzję o przeprowadzeniu zabiegu podejmuje się w sytuacjach kiedy przepuklina daje dokuczliwe objawy i powiększa się lub istnieje ryzyko jej uwięźnięcia. Zabieg chirurgicznego usunięcia przepukliny nazywany jest hernioplastyką i może być przeprowadzony na drodze chirurgii klasycznej (otwartej) lub technikami małoinwazyjnymi takimi jak laparoskopia lub z wykorzystaniem robota chirurgicznego. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym i w zależności od rozmiaru przepukliny trwa od 30 minut do 1,5 godziny. W trakcie operacji chirurg musi cofnąć do jamy brzusznej wszystkie elementy, które przedostały się do worka przepuklinowego. Brzegi ubytku zostają zszyte a w przypadku dużych przepuklin oraz tych nawracających stosowane są specjalne siatki pod otrzewną, które mają za zadanie wzmacniać osłabione powłoki brzuszne i jednoczenie minimalizować ryzyko nawrotu przepukliny.
Przeciwwskazania do wykonania zabiegu przepukliny pępkowej
Wśród przeciwskazań do chirurgicznej naprawy przepukliny pępkowej wymienia się przede wszystkim stan zapalny skóry lub tkanki podskórnej jak również przebieg innych chorób z występującym stanem zapalnym. Szczegółowego wywiadu przez zabiegiem wymagają pacjenci przyjmujący leki przeciwkrzepliwe, z chorobą niedokrwienną serca, nadciśnieniem tętniczym bądź niewydolnością krążenia, niedokrwistością oraz zaburzeniami elektrolitowymi.
Przepuklina pępkowa – operacja z wykorzystaniem robota chirurgicznego
W przypadku dużych, nawracających przepuklin pępkowych możliwe jest przeprowadzenie zabiegu z wykorzystaniem robota chirurgicznego. Operację robotyczną przeprowadza się przez kilka jednocentymetrowych nacięć w powłoce brzusznej pacjenta, przez które następnie chirurg wprowadza do ciała pacjenta zminiaturyzowane narzędzia chirurgiczne oraz kamerę. W przeciwieństwie do operacji tradycyjnej czy laparoskopowej w trakcie zabiegu z robotem chirurg nie znajduje się bezpośrednio przy stole pacjenta, ale steruje ramionami robota z poziomu specjalnej konsoli. Wykorzystanie robota chirurgicznego w operacji przepukliny pępkowej pozwala chirurgowi na przeprowadzenie zabiegu w 10-krotnym powiększeniu, w jakości FullHD co wpływa na precyzję zabiegu.
Dzięki technice robotowej możliwe jest wewnętrzne szycie powłok brzucha oraz wykonywanie precyzyjnych nacięć i uwolnienie części mięśni celem zamknięcia ubytków w powłokach brzucha. Z uwagi na lokalizacje tych przepuklin, tego rodzaju elementy zabiegu są tradycyjnie przeprowadzane metodą otwartą. Zastosowanie laparoskopii w niektórych przypadkach dużych przepuklin (np. powstałych w wyniku ciąży) może być znacznie utrudnione lub wręcz niemożliwe. W ostatnich latach opracowano nowe, wyłącznie robotowe zabiegi operacyjne dla pacjentów z tego rodzajami przepuklin.
Wykorzystanie technik małoinwazyjnych pozwala na mniejszą interwencję chirurgiczną, mniejsze dolegliwości bólowe, niższe ryzyko infekcji, powikłań i utraty dużej ilości krwi. Zgodnie z danymi pomocniczymi jednego z producentów robotów, obejmującymi dane z krajowego rejestru:
- pacjenci, którzy przeszli złożoną operację przepukliny brzusznej za pomocą robota, przebywali w szpitalu krócej niż pacjenci, którzy przeszli operację otwartą
- pacjenci, którzy przeszli robotyczną operację nieskomplikowanej przepukliny brzusznej, przebywali w szpitalu krócej niż pacjenci, którzy przeszli operację laparoskopową
- pacjenci, którzy przeszlioperację przepukliny brzusznej za pomocą robota, w ciągu pierwszych 30 dni po zabiegu zgłaszali się do gabinetu lekarskiego rzadziej niż pacjenci, którzy przeszli zabieg otwarty
Rekonwalescencja po zabiegu przepukliny pępkowej
Hospitalizacja po zabiegu naprawy przepukliny pępkowej uzależniona jest od rozległości zabiegu oraz metody, którą została wykonana i trwa ok. 1 – 3 dni (w przypadku zabiegów wykonywanych w znieczuleniu ogólnym). W pierwszych dobach po operacji nie można stosować leków przeciwzakrzepowych, a przez pierwszy miesiąc po zabiegu należy ograniczyć intensywną aktywność fizyczną oraz dźwiganie ciężkich przedmiotów. Po upływie 4 tygodni od zabiegu rekomenduje się włączenie specjalnej gimnastyki w celu wzmocnienia mięśni brzucha.
Przepuklina pępkowa – cena zabiegu
Cena komercyjnego zabiegu leczenia przepukliny pępkowej uzależniona jest od metody, którą zostanie przeprowadzona (klasyczna, laparoskopowa, z użyciem robota chirurgicznego), stopnia zaawansowania choroby jak również konieczności lub nie użycia siatek wzmacniających ściany jamy brzusznej. Wszystkie szczegóły operacji oraz możliwości jej przeprowadzenia omawiane są zawsze wspólnie z pacjentem i lekarzem prowadzącym podczas konsultacji kwalifikującej do zabiegu.