Łagodny przerost gruczołu krokowego może powodować zaburzenia pracy całych dróg moczowych początkowo objawiając się osłabieniem strumienia moczu. Dzieje się tak poprzez mechaniczne uciśnięcie fragmentu cewki moczowej przebiegającej przez gruczoł krokowy. Dolegliwościom nie rzadko towarzyszą parcia naglące, konieczność wielokrotnego oddawania moczu w nocy (nykturia) oraz nawracające infekcje dróg moczowych. Nieleczona choroba może skutkować zatrzymaniem moczu i koniecznością założenia cewnika do pęcherza moczowego, kamicą pęcherza moczowego oraz uszkodzeniem nerek. Leczenie w początkowej fazie obejmuje wykorzystanie środków farmakologicznych, a w razie braku skuteczności leczenie operacyjne. Historycznie chirurgiczne leczenie łagodnego przerostu gruczołu krokowego przeprowadzane było za pomocą zabiegu adenomektomii polegającej na otwarciu jamy brzusznej a następnie usunięciu fragmentu gruczołu krokowego który wywierał nacisk na cewkę moczową. W uzasadnionych przypadkach adenomektomia jest nadal jedną z możliwości współczesnego leczenia łagodnego przerostu gruczołu krokowego gdyż gwarantuje bardzo dobre efekty funkcjonalne po zabiegu. Ze względu na spory uraz, utratę krwi oraz wielodniową hospitalizację po takim typie operacji powstały metody znacznie mniej inwazyjne.
Standard chirurgicznego leczenia łagodnego przerostu gruczołu krokowego – TURP
Obecnie „złotym standardem” chirurgicznego leczenia łagodnego przerostu gruczołu krokowego jest przezcewkowa elektroresekcja gruczołu krokowego (TURP). Zabieg polega na wprowadzeniu przez cewkę moczową specjalnego narzędzia tzw. resektoskopu za pomocą którego pętlą elektrokoagulacyjną wycina się w niewielkich fragmentach część gruczołu krokowego – gruczolaka. Najnowszym osiągnieciem w dziedzinie zabiegów TURP jest wykorzystanie systemów elektrokoagulacyjnych bipolarnych. Dzięki temu zabieg można wykonać w środowisku soli fizjologicznej która jest płynem obojętnym dla organizmu w przeciwieństwie do płynów stosowanych w trakcie zabiegu z wykorzystaniem systemu monopolarnego. Dodatkowym atutem elektrokoagulacji bipolarnej jest mniejsze krwawienie śródoperacyjne. Te cechy sprawiają że tak przeprowadzony zabieg jest znacznie bezpieczniejszy dla pacjenta.
Operacja wykonywana jest w znieczuleniu podpajęczynówkowym, po zabiegu konieczne jest pozostawienie cewnika w pęcherzu moczowym na 1-2 dni. Pacjent opuszcza szpital po usunięciu cewnika, i może wrócić do pracy najczęściej po około tygodniu od zabiegu. Ograniczeniem tej metody jest objętość gruczołu krokowego która nie powinna przekraczać 80ml. W przypadku pacjentów z większym gruczołem krokowym odpowiedzią jest wykonanie endoskopowej enukleacji gruczołu krokowego która polega na odwarstwieniu elementów utrudniających oddawania moczu w całości a nie w małych kawałkach. Dzięki takiej metodzie radykalność zabiegu jest osiągnięta w rozsądnym czasie trwania samej operacji. Istnieją różne metody wykonania enukleacji które różnią się źródłem energii użytym do odwarstwiania płatów gruczołu krokowego oraz zamykania krwawiących naczyń. Najczęściej wykorzystywane systemy to laser holmowy lub tulowy, oraz elektrokoagulacja bipolarna. Niewątpliwą zaletą zabiegów enukleacji jest znacznie mniejsze krwawienie śródoperacyjne oraz mniejsze ryzyko powikłań, dlatego też ten typ operacji może być zastosowany również w przypadku pacjentów z nieco mniejszym przerostem gruczołu krokowego. Przebieg i postępowanie pooperacyjne najczęściej jest podobne jak w klasycznej elektroresekcji. Zarówno po zabiegu TURP oraz enukleacji usunięte fragmenty tkankowe zostają przesłane do analizy histopatologicznej która ostatecznie może określić charakter choroby.
Pewną modyfikacją wymienionych technik operacyjnych jest waporyzacja gruczołu krokowego która najczęściej wykonywana jest z użyciem tzw zielonego lasera. Zabieg ten cechuje się najmniejszym ryzykiem krwawienia, dzięki natychmiastowemu odparowaniu całej usuwanej tkanki i szybkim zamknięciu naczyń krwionośnych. Jego ograniczeniem jest radykalność zabiegu który jest typowo niższa niż w zabiegach TURP oraz enukleacji. Wybór poszczególnych technik operacyjnych zależy od stanu zdrowia pacjenta, chorób współistniejących oraz aktualnie stosowanego leczenia przewlekłego. Kwalifikacja do odpowiedniego rodzaju zabiegu powinna się odbyć w ramach konsultacji urologicznej.
