Blokada dokręgosłupowa
Blokada dokręgosłupowa jest procedurą przeciwbólową, którą wykonuje się w przypadku takich schorzeń, jak: zwyrodnienie kręgosłupa, dyskopatia, wypuklina lub przepuklina krążka międzykręgowego, stenoza (zwężenie kanału kręgowego), kręgozmyk (przesunięcie się jednego trzonu kręgu względem drugiego). Dodatkowo tą formę leczenia dolegliwości bólowych kręgosłupa stosuje się u pacjentów z silnymi dolegliwościami bólowymi oczekującymi na operacje kręgosłupa, jak również u chorych z nadwagą, którzy nie mogą wykonywać pełnego zakresu zaleconej rehabilitacji lub mają przeciwwskazania do wykonania zabiegu operacyjnego. Wykonanie blokady dokręgosłupowej polega na wstrzyknięciu w znieczuleniu miejscowym, pod kontrolą RTG leku przeciwbólowego (sterydu), który w połączeniu z lekiem działa przeciwbólowo, przeciwzapalnie i przeciwobrzękowo. Lek podaje się w różne miejsca kręgosłupa, przy czym najczęściej stosuje się iniekcje:
- okołokorzeniowe w przypadku uciśniętego korzenia nerwowego
- w okolicę krążka międzykręgowego w przypadku dyskopatii
- nadoponowo w przypadku stenozy
- w staw krzyżowo-biodrowy lub w staw międzywyrostkowy w sytuacji, w których mamy do czynienia ze zmianami zwyrodnieniowowymi stawów
Dolegliwości bólowe u pacjentów poddawanych zabiegowi blokady dokręgosłupowej ustępują prawie natychmiast, a u niektórych proces ten trwa od 3 do 10 dni. Tą procedurę przeciwbólową cechuje wysoka skuteczność w leczeniu dolegliwości bólowych albowiem sprawdza się ok. 70% pacjentów jak również wysokie bezpieczeństwo zabiegu, niemniej jednak po wykonaniu zabiegu mogą pojawić się takie dolegliwości, jak mrowienie, drętwienie oraz osłabienie czucia w kończynach, które ustępują samoistnie po kilku godzinach. Bezwzględnym przeciwskazaniem do blokady dokręgosłupowej są aktualne infekcje skórne oraz zakażenia bakteryjne znajdujące się w miejscu wkłucia, zaburzenia krzepnięcia, uczulenie na stosowany lek, ciąża, ciężka choroba wrzodowa oraz nieuregulowane nadciśnienie tętnicze krwi jak również cukrzyca.
Kriolezja
Kriolezja zwana jest inaczej zamrożeniem lub hibernacją nerwów albowiem polega ona na zablokowaniu przewodzenia impulsów nerwowych za pomocą niskiej temperatury (do -70°C). Zabieg kriolezji wykonywany jest jest przezskórnie w znieczuleniu miejscowym, a dzięki zastosowaniu kontroli USG lub RTG, lekarz ma możliwość określenia dokładnej lokalizacji uszkodzonego nerwu. W trakcie zabiegu ortopeda za pomocą specjalnej sondy wprowadza się w okolicę uszkodzenia tkanki nerwowej gaz, najczęściej podtlenek azotu o niskiej temperaturze, co w efekcie wywołuje zniszczenie struktury wewnętrznej nerwu i zablokowanie przewodzenia bodźców, w tym przede wszystkim bólu. Czas trwania zabiegu wynosi on od 30 do 60 minut i uzależniony jest od wielkości zamrażanego nerwu oraz ilości nerwów poddawanych procedurze. Zabieg cechuje minimalna inwazyjność procedury, wysoki stopień skuteczności eliminacji dolegliwości bólowych ok. 70% jak również bezpieczeństwo zabiegu ponieważ w jego trakcie nie dochodzi do zniszczenia struktury nerwu, a blokada ma charakter odwracalny. Kriolezję stosuje się w znoszeniu wszelkiego rodzaju dolegliwości bólowych kręgosłupa, w szczególności u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową oraz u chorych z bólami różnego pochodzenia (neuralgicznymi, pooperacyjnymi, nowotworowymi, poamputacyjnymi). Zabiegom kriolezji poddawani są również pacjenci dotknięci zespołami bólowymi w przebiegu takich chorób jak łokieć tenisisty/golfisty czy zespół bolącego barku. Kriolezja jest zabiegiem, który w większości przypadków nie wymaga hospitalizacji w związku z tym pacjent wraca do domu tego samego dnia. Zabieg kriolezji jest bezpieczny dla samego pacjenta i rzadko kiedy dochodzi do powikłań w postaci odmrożeń lub podrażnienia skóry w miejscu wkłucia. Rekonwalescencja po zabiegu kriolezji przebiega w szybki sposób niemniej jednak przez pierwsze 2 miesiące po zabiegu rekomendowane jest unikanie aktywności wiążących się z przeciążeniami dla kręgosłupa.
Termolezja
Termolezja inaczej przegrzanie nerwu jest procedurą przeciwbólową podczas której uszkodzony nerw poddaje się działaniu wysokiej temperatury (70–90°C). Metoda ta rekomendowana jest dla pacjentów cierpiących na dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego, piersiowego i lędźwiowego w chorobie zwyrodnieniowej stawów kręgowych, neuropatiach, neuralgiach oraz w przerzutach nowotworowych. Czas trwania zabiegu termolezji wynosi od 15 od 30 minut i uzależniony jest od liczby i lokalizacji korzeni nerwowych poddawanych procedurze. Termolezję wykonuje się w znieczuleniu miejscowym pod kontrolą USG lub RTG. Podczas zabiegu ortopeda wprowadza do ciała pacjenta, a dokładnie w miejsce uszkodzonego korzenia nerwowego specjalną igłę zakończoną elektrodą. Przepływ prądu o częstotliwości fal radiowych powoduje termiczne uszkodzenie zakończeń nerwowych przewodzących ból najczęściej w obrębie stawów międzywyrostkowych lub odnogi przyśrodkowej rdzeniowej gałęzi grzbietowej. Efekty zabiegu widoczne są po około 3-4 tygodniach. Termolezję cechuje wysoki stopień skuteczności znoszenia dolegliwości bólowych wynoszący 60%, małoinwazyjność procedury oraz wyskoki poziom bezpieczeństwa dla pacjenta. Pacjenci poddawani zabiegowi termolezji nie wymagają hospitalizacji i najczęściej opuszczają oni szpital po 2-3 godzinach po wykonaniu zabiegu.