Zabiegowe leczenie nietrzymania moczu z wykorzystaniem taśm TOT i TVT

Wysiłkowe nietrzymanie moczu, mimo że jest powszechnym problemem zdrowotnym dotykającym wiele kobiet niezależnie od wieku,  to nadal bywa tematem tabu. Zaburzenie to częściej manifestuje się z wiekiem lecz nie jest także obce młodym kobietom, szczególnie tym, które doświadczyły porodu. Jego charakterystycznym objawem jest niekontrolowany wypływ moczu podczas aktywności fizycznej, śmiechu, kichania czy kaszlu, co znacznie obniża jakość życia.  Nietrzymanie moczu to niewątpliwie schorzenie, które powoduje  nie tylko dyskomfort w codziennym życiu  ale często prowokuje też  uczucie wstydu i izolację społeczną. Na szczęście  istnieją skuteczne metody leczenia tego problemu. Wśród najbardziej popularnych rozwiązań znajdują się procedury TVT (Tension-free Vaginal Tape) i TOT (Transobturator Tape), które obejmują wsparcie szyi pęcherza moczowego za pomocą syntetycznej taśmy. Metody mają na celu zapewnienie strukturalnego wsparcia pęcherza, co przyczynia się do zmniejszenia lub eliminacji objawów nietrzymania moczu. W rozmowie z ginekologiem, onkologiem –  Pawłem Gruszeckim z krakowskiego  Szpitala na Klinach, dowiemy się jak wyglądają te małoinwazyjne zabiegi, które mogą przynieść długotrwałe efekty i zlikwidować ten wstydliwy problem.

Czym są taśmy TOT i TVT?

Taśmy TOT i TVT to minimalnie inwazyjne metody chirurgicznego leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu u kobiet. Obydwie metody wykorzystują specjalne syntetyczne taśmy do podparcia cewki moczowej ale różnią się sposobem ich umiejscowienia i miejscem  wykonania nacięć skórnych służących do implantacji taśm. W metodzie TOT taśma jest wprowadzana przez pachwiny dzięki cięciom wykonanym w tej okolicy. Natomiast w technice TVT, cięcie wykonywane  jest nad spojeniem łonowym. W obu przypadkach, taśma polipropylenowa z czasem integruje się z otaczającymi tkankami. Proces ten sprzyja produkcji kolagenu, co stabilizuje położenie cewki moczowej i zapobiega niekontrolowanemu wyciekowi moczu. Obydwie techniki są cenione za swoją skuteczność i minimalną inwazyjność, co przekłada się na szybki powrót pacjentek do normalnej aktywności i poprawę ich jakości życia. 

Wskazania do zabiegu z wykorzystaniem taśm TOT i TVT

Zabiegi z wykorzystaniem taśm TOT (Transobturator Tape) i TVT (Tension-free Vaginal Tape) są przeznaczone głównie dla kobiet cierpiących na wysiłkowe nietrzymanie moczu. Wskazania do tych procedur obejmują przede wszystkim przypadki, w których nietrzymanie moczu nie reaguje na leczenie zachowawcze takie jak ćwiczenia mięśni dna miednicy, farmakoterapia lub fizjoterapia. Wskazaniem do zabiegu jest także nieskuteczność wcześniejszych interwencji chirurgicznych oraz przypadki, gdzie anatomia miednicy sprzyja zastosowaniu tych technik. Przed podjęciem decyzji o zabiegu pacjentki przechodzą szczegółową ocenę lekarską, która obejmuje badania urodynamiczne, ocenę stanu zdrowia oraz omówienie możliwych korzyści i ryzyka związanego z procedurą.

Przeciwwskazania do zabiegu z wykorzystaniem taśm TOT i TVT

Przeciwwskazania do zabiegu wszczepienia taśm TVT i TOT obejmują kilka kluczowych czynników. Kobiety z aktywnymi, nieleczonymi infekcjami pochwy muszą najpierw wyleczyć te infekcje przed przystąpieniem do operacji. Nieprawidłowe wyniki badań cytologicznych, krwi czy moczu również stanowią przeszkodę ponieważ konieczne jest najpierw rozwiązanie istniejących problemów zdrowotnych. Rozwijająca się ciąża jest również wykluczeniem dla przeprowadzenia zabiegu, ze względu na ryzyko dla matki i płodu. Inne przeciwwskazania obejmują aktualną obecność nowotworów złośliwych w obszarze miednicy, ciężkie choroby układowe, które mogą wpływać na zdolność gojenia się ran oraz anatomiczne anomalie w obszarze miednicy, które mogą utrudniać umieszczenie taśmy.

Warto pamiętać, że pacjentki przyjmujące leki przeciwzakrzepowe muszą odstawić te leki co najmniej tydzień przed operacją  aby zmniejszyć ryzyko krwawienia podczas i po zabiegu. Tak samo pacjentki z niewyrównaną cukrzycą lub innymi schorzeniami metabolicznymi muszą najpierw ustabilizować swój stan zdrowia. Także osoby z problemami z krzepliwością krwi lub ciężkimi chorobami serca powinny dokładnie omówić możliwość przeprowadzenia tego zabiegu z lekarzem ponieważ te schorzenia  mogą znacząco zwiększać ryzyko związane z zabiegiem.

Jak wygląda zabieg z wykorzystaniem taśm TVT i  TOT?

Zabieg w większości przypadków przeprowadzany jest w znieczuleniu miejscowym  ale decyzją lekarza może on być przeprowadzonym również w znieczuleniu ogólnym. Zabiegi wykonuje się drogą przezpochwową a w zależności od rodzaju taśmy wykonuje się dodatkowe nacięcia, które mają za zadanie samo umiejscowienie i przymocowanie taśm. W miarę upływu czasy taśmy integrują się z otaczającymi tkankami, co stymuluje produkcję kolagenu, wzmacniając tym samym struktury wspierające pęcherz i zapobiegając niekontrolowanemu wyciekowi moczu. Cały zabieg zazwyczaj nie trwa dłużej niż pół godziny a pacjentki mogą wrócić do domu tego samego dnia lub następnego, co czyni tę procedurę minimalnie inwazyjną z krótkim czasem rekonwalescencji.

Przebieg operacji TVT

• chirurg wykonuje małe nacięcie w przedniej ścianie pochwy oraz dwa nacięcia w okolicy podbrzusza (nad spojeniem łonowym).
• taśma jest wprowadzana przez nacięcia i umieszczana pod cewką moczową a jej końce są wyprowadzane przez nacięcia w podbrzuszu.
• po umieszczeniu taśmy, nacięcia są zamykane szwami.

Przebieg operacji TOT

• chirurg wykonuje małe nacięcie w przedniej ścianie pochwy oraz dwa nacięcia w okolicy pachwin.
• taśma jest wprowadzana przez nacięcia w pochwie oraz przez otwory  w pachwinie i umieszczana pod cewką moczową.
• nacięcia są zamykane szwami.

Jakie są zalety i wady zabiegów TOT i TVT?

Zabiegi TVT i TOT są szeroko stosowane w leczeniu wysiłkowego nietrzymania moczu. Jednak obie te metody mają swoje zalety i wady, które warto rozważyć przed podjęciem decyzji o leczeniu. Zalety obu zabiegów obejmują wysoką skuteczność w leczeniu wysiłkowego nietrzymania moczu, co przekłada się na znaczną poprawę jakości życia pacjentek. Procedury są minimalnie inwazyjne, co oznacza krótszy czas rekonwalescencji i mniejsze ryzyko powikłań w porównaniu z bardziej inwazyjnymi operacjami. W większości przypadków pacjentki mogą wrócić do domu w ciągu jednego dnia od zabiegu, co zmniejsza czas hospitalizacji i przyspiesza powrót do normalnych aktywności. Taśmy, zarówno w metodzie TVT jak i TOT wprowadzane są przez pochwę, co minimalizuje blizny zewnętrzne i estetyczne defekty po zabiegu.

Jednakże, istnieją również wady tych procedur. Istnieje ryzyko infekcji i erozji taśmy do pęcherza moczowego lub cewki moczowej, co może prowadzić do dalszych komplikacji i konieczności dodatkowych interwencji chirurgicznych. Niektóre pacjentki mogą doświadczać przewlekłego bólu w okolicy miednicy, co może wpływać na ich komfort życia po zabiegu. Dodatkowo istnieje ryzyko trudności w  oddawaniu moczu, co może wymagać dalszego leczenia lub korekty operacyjnej.

Wybór między metodą TVT a TOT często zależy od indywidualnych uwarunkowań anatomicznych pacjentki oraz decyzji chirurga. Obie metody mają swoje specyficzne zalety i wady, które należy dokładnie omówić z lekarzem prowadzącym przed podjęciem decyzji o zabiegu.

Rekonwalescencja po zabiegu

Pacjentki są zwykle w stanie wrócić do normalnej aktywności w ciągu kilku tygodni po zabiegu. Ważne jest unikanie dźwigania ciężkich przedmiotów oraz intensywnego wysiłku fizycznego przez kilka tygodni po operacji. Oczywiście niezbędne są regularne wizyty kontrolne u lekarza aby monitorować proces gojenia i ewentualne powikłania.  Po zabiegu zaleca się unikanie aktywności, które mogą zakłócić proces gojenia. Dlatego przez okres do sześciu tygodni należy unikać stosunków seksualnych z penetracją pochwy, korzystania z basenu, czy  kąpieli w wannie. To ważne aby umożliwić tkankom prawidłowe gojenie i zapobiec infekcjom.

Jak długo utrzymują się efekty zabiegu z wykorzystaniem taśm TOT i TVT?

Zabiegi z wykorzystaniem taśm TOT i TVT  są uznawane za bardzo skuteczne metody leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu a efekty tych procedur mogą utrzymywać się przez wiele lat. Trwałość wyników zależy jednak od kilku czynników  takich jak indywidualne cechy pacjentki, jej stan zdrowia, styl życia oraz przestrzeganie zaleceń pooperacyjnych.

Badania kliniczne oraz obserwacje długoterminowe wskazują, że efekty zabiegów TOT i TVT są trwałe. W większości przypadków, pacjentki doświadczają znaczącej poprawy lub całkowitego ustąpienia objawów nietrzymania moczu na przestrzeni wielu lat. Z badań wynika również, że około 80-90% pacjentek utrzymuje pozytywne rezultaty zabiegu nawet po 5-7 latach od operacji. W niektórych przypadkach efekty mogą być zauważalne nawet przez 10-15 lat, co świadczy o dużej skuteczności i trwałości tych metod.

Zabiegowe leczenie nietrzymania moczu z wykorzystaniem taśm TOT i TVT jest skuteczną i minimalnie inwazyjną metodą, która może przynieść znaczną ulgę pacjentkom z wysiłkowym nietrzymaniem moczu. Obie metody mają wysoką skuteczność i niskie ryzyko powikłań, co czyni je popularnym wyborem wśród specjalistów urologów i ginekologów. Kluczowe znaczenie ma jednak odpowiednia kwalifikacja pacjentek do zabiegu oraz doświadczenie lekarza wykonującego zabieg.