Objawy raka szyjki macicy

Rak szyjki macicy jest siódmą przyczyną zgonów nowotworowych wśród kobiet w naszym kraju. Pomimo faktu, że liczba zachorowań na ten nowotwór stopniowo się obniża, to wciąż, jak alarmują specjaliści, pozostaje ona na wysokim poziomie, albowiem każdego roku diagnozuje się aż 2,5 tys. Polek z rakiem szyjki macicy. Czynnikiem, który jednoznacznie wpływa na pomyślne rokowania i całkowite wyleczenie raka szyjki macicy jest z pewnością stopień klinicznego zaawansowania nowotworu w momencie stawiania diagnozy. Dlatego też tak ważna jest profilaktyka w postaci regularnych badań cytologicznych. O tym, jak systematycznie dbać o swoje zdrowie, jakie objawy daje rak szyjki macicy i jak szybko się rozwija można dowiedzieć się z poniższego artykułu.

Rak szyjki macicy

Szyjka macicy stanowi istotny element dolnego odcinka żeńskiego narządu płciowego, ponieważ do jej głównych zadań na co dzień należy ochrona macicy przed zakażeniami zewnętrznymi, a w przypadku ciąży służy ona do podtrzymywania macicy i bierze udział w mechanizmie porodu. Szyjka macicy zbudowana jest z tkanki łącznej i mięśniowej, a jej pochwową część pokrywa nabłonek płaski, natomiast wnętrze kanału szyjki macicy wyścielone jest nabłonkiem jednowarstwowym gruczołowym. To właśnie z komórek nabłonka najczęściej wywodzi się rak szyjki macicy i rozwija się w jej zewnętrznej części, znajdującej się w pochwie zwaną tarczą części pochwowej szyjki macicy. To właśnie w tym miejscu przebiega granica między dwoma rodzajami nabłonka i dochodzi w nim do transformacji, a następnie do rozwoju nowotworu. Zmiany na szyjce macicy możemy podzielić na trzy grupy: dysplazję, raka przedinwazyjnego i raka inwazyjnego. Zmiany dysplastyczne szyjki macicy nie stanowią zagrożenia pod warunkiem, że podejmiemy odpowiednio wcześnie ich leczenie. W sytuacji, kiedy dysplazja zdąży przekształcić się w komórki rakowe, dochodzi do rozwoju raka przedinwazyjnego, który ograniczony jest wyłącznie do nabłonka wyścielającego szyjkę macicy. O raku inwazyjnym natomiast mówimy wtedy, kiedy komórki nowotworowe przekroczą granicę nabłonka i zaczynają wnikać głębiej. Niezależnie od tego z jaką formą nieprawidłowości w obrębie szyjki macicy mamy do czynienia zawsze konieczne i niezbędne jest jej leczenie aby nie pozwolić na dalszy rozwój choroby.

Rak szyjki macicy – czynniki zwiększające ryzyko zachorowania

Rak szyjki macicy nie jest chorobą genetyczną, jak również nie można odziedziczyć tej choroby, dlatego też każda kobieta, w każdym wieku, może być narażona na zachorowanie. W większości przypadków za rozwój tego nowotworu odpowiada zakażenie onkogennym typem wirusa HPV (brodawczaka ludzkiego), którego DNA stwierdza się w ponad 90% przypadków tej choroby. Dodatkowo ryzyko zachorowania zwiększa wcześnie rozpoczęte współżycie seksualne, duża liczba partnerów, czy wieloletnie przyjmowanie doustnej antykoncepcji. Wśród przyczyn predestynujących do rozwoju tego nowotworu wymienia się również palenie papierosów, liczne porody w niewielkich odstępach czasowych czy nawracające stany zapalne dróg rodnych (np. chlamydia, rzęsistek, opryszczka). Wpływ na rozwój raka szyjki macicy mają również wiek pomiędzy 45. a 55. rokiem życia oraz obniżenie kobiecej odporności, wywołane zakażeniem wirusem HIV lub innym osłabiającym organizm. Warto jednak pamiętać, że wymienione czynniki jedynie zwiększają ryzyko zachorowania, ale wcale nie są gwarantem, że choroba rzeczywiście wystąpi. Kobiety, które nigdy nie stosowały antykoncepcji, nie paliły papierosów, nie rodziły lub są w wieku młodszym niż 45 lat również mogą zachorować.

Rak szyjki macicy – objawy

W początkowym stadium zaawansowania choroby rak szyjki macicy nie daje żadnych objawów lub są one bardzo dyskretne i mało specyficzne. Warto nadmienić, że przednowotworowe zmiany szyjki macicy mogą być obecne przez wiele lat, a dynamika ich rozwoju w zmiany nowotworowe może wynosić nawet od 3 do 10 lat. Dlatego też jeżeli już zaobserwujemy u siebie objawy, to zazwyczaj są one oznaką zaawansowania choroby nowotworowej. Pomimo, że objawy raka szyjki macicy na samym początku nie są zbyt charakterystyczne, to warto być wyczulonym na  nawet najmniejsze niepokojące nas symptomy takie, jak krwawienia kontaktowe po odbytym stosunku czy po badaniu ginekologicznym. Naszą czujność powinny wzbudzić wszystkie nieprawidłowe krwawienia, czyli takie, które pojawiają się również w okresie pomenopauzalnym, czy pomiędzy miesiączkami. One wszystkie powinny skłonić nas do pilnej wizyty u ginekologa. Często zgłaszanymi przez moje pacjentki objawami są również obfite miesiączki, czasami nawet krwotoki miesiączkowe oraz takie, które trwają dłużej niż zazwyczaj. W późniejszym stadium zaawansowania rak szyjki macicy może objawiać się również obfitymi, wodnistymi upławami, które wraz z rozwojem nowotworu i jego masy zamieniają się w takie o nieprzyjemnym zapachu, bólem w trakcie stosunku płciowego, w podbrzuszu czy w okolicy krzyżowo-lędźwiowej.

Rak szyjki macicy – diagnozowanie

Raka szyjki macicy w jego początkowym stadium rozwoju można wykryć już w badaniu cytologicznym. Wcześnie wykryte, niewielkie zmiany nowotworowe można całkowicie wyleczyć, dlatego też tak ważna jest profilaktyka w postaci corocznych badań cytologicznych. Często podczas badania cytologicznego stwierdza się również dysplazje, czyli zaburzenia rozwoju komórek nabłonka szyjki macicy, które nieleczone mogą w końcu doprowadzić do rozwoju raka. Dlatego też nie należy lekceważyć każdego nieprawidłowego wyniku cytologii i jak najszybciej rozpocząć leczenie zgodnie z zaleceniami ginekologa. Inwazyjną formę raka można wykryć podczas rutynowej wizyty ginekologicznej, w której mamy do czynienia  z badaniem fizykalnym oraz dzięki cytologii. W sytuacji kiedy badanie fizykalne jest prawidłowe, a wynik cytologii natomiast nie, wtedy lekarz ginekolog zaleca wykonanie dodatkowego badania, jakim jest kolposkopia. To badanie, które umożliwia obejrzenie szyjki macicy i wnętrza pochwy pod dużym powiększeniem, dzięki czemu lekarz może określić stan nabłonka szyjki i jego strukturę, a w razie konieczności pobrać biopsję z części pochwowej szyjki macicy i kanału szyjki macicy. W przypadku zdiagnozowanego już raka szyjki macicy kobietom zleca się wykonanie badań dodatkowych takich, jak RTG klatki piersiowej i tomografię komputerową jamy brzusznej i miednicy, celem wykluczenia przerzutów do innych narządów. Po przeprowadzeniu wszystkich niezbędnych badań i analizie wyników lekarz ginekolog ostatecznie stawia diagnozę i podejmuje odpowiednie leczenie.