Fakty i mity o dyskopatii

Dyskopatia to schorzenie związane z zwyrodnieniem krążka międzykręgowego, który powszechnie nazywany jest „dyskiem”. Ten elastyczny element odgrywa istotną rolę w oddzielaniu sąsiednich kręgów kręgosłupa, umożliwiając ruchy oraz działając jako amortyzator, który rozkłada naciski i obciążenia na poszczególne kręgi. Dyskopatia jest jednym z najczęściej występujących schorzeń związanych z kręgosłupem, które może przechodzić przez różne fazy, a każdej z nich towarzyszą charakterystyczne dolegliwości. W trakcie postępującego procesu dyskopatii, krążek międzykręgowy ulega uszkodzeniom i zwyrodnieniu. To może prowadzić do zmniejszenia jego elastyczności oraz zdolności do skutecznego amortyzowania obciążeń. W wyniku tego procesu, krążek może również zmienić kształt i wielkość, co może wpłynąć na strukturalne aspekty kręgosłupa.

Dyskopatia może przebiegać przez różne stadia, z których każde wywołuje charakterystyczne objawy. W niektórych przypadkach, może pojawić się nagły incydent bólowy, który często jest mylnie interpretowany jako „wypadnięcie” dysku. Objawy dyskopatii mogą obejmować również ból w okolicy kręgosłupa, promieniujący ból do kończyn, drętwienie, mrowienie, osłabienie mięśni oraz trudności w wykonywaniu normalnych ruchów. W zależności od lokalizacji uszkodzonego krążka, objawy mogą różnić się intensywnością i charakterem.

Pomimo rozpowszechnienia tego schodzenia istnieje wiele mitów, które w tym artykule postaramy się rozwiać w oparciu o fakty.

Fakty na temat dyskopatii

1. Dyskopatia daje objawy bólowe nie tylko w obrębie kręgosłupa. Choroba może być również bezobjawowa
   Dyskopatia to nie tylko ewidentny ból w okolicy kręgosłupa. Choroba ta może manifestować się różnorodnymi objawami, włączając w to dolegliwości ze strony narządów wewnętrznych takie jak zgaga, nudności, bóle brzucha, nadkwaśność, problemy żołądkowe, w tym również biegunki czy uczucie niepełnego wypróżnienia lub parcia na stolec. W niektórych przypadkach dyskopatia może wiązać się również z problemami ze strony pęcherza moczowego, a dokładnie częstszą potrzebą oddawania moczu. Dodatkowo u pacjentów w przebiegu dyskopatii często obserwuje się również zaburzenia czucia w obrębie kończyn górnych lub dolnych, mrowienia oraz osłabienia siły mięśniowej. W przypadku dyskopatii w odcinku piersiowym dolegliwości bólowe w okolicy żeber mogą przypominać te występujące podczas bólu zawałowego. W ciężkich przypadkach tej choroby może również dochodzić do zaburzeń potencji i libido. Jak widać u każdego pacjenta mogą wystąpić różne objawy dyskopatii, a nawet istnieje możliwość, że choroba będzie bezobjawowa.
2. Degeneracja krążka międzykręgowego jest naturalnym procesem
   Wielu ludzi mylnie uważa, że ból kręgosłupa to zawsze efekt dyskopatii. Rzeczywistość jest bardziej skomplikowana. Degeneracja krążka międzykręgowego jest naturalnym procesem, który może występować wraz z wiekiem lub predyspozycjami genetycznymi. Dopiero patologiczne zmiany w rozmiarze i usytuowaniu wypukliny mogą prowadzić do dolegliwości. Choć główną przyczyną degeneracji krążków międzykręgowych jest starzenie się naszego organizmu, to inne czynniki także mogą przyspieszać ten proces a są nimi: nadwaga i otyłość, obciążenia fizyczne oraz urazy.
3. Dobrze prowadzona rehabilitacja może pomóc
   Choć dyskopatia jest procesem nieodwracalnym to można skutecznie zahamować jej postęp i poprawić jakość życia pacjenta. Warto pamiętać, że nasz kręgosłup stanowi całość a w przypadku dyskopatii w danym odcinku kręgosłupa zawsze będzie chciał zachować równowagę kompensując ograniczenia na innych, zdrowych poziomach. W praktyce oznacza to, że przeciążenia tak jak domino będą przenoszone na inne partie kręgosłupa ale również na stawy kolan czy stóp. Profesjonalna rehabilitacja pod okiem doświadczonego fizjoterapeuty może pomóc w poprawie elastyczności mięśni, zmniejszeniu stanu zapalnego i zwiększeniu komfortu pacjenta ale również poprawi sprawność całego kręgosłupa, czyli nie tylko w odcinku będącym główną przyczyną problemu.
4. Aktywność fizyczna nie musi być ograniczona
   Bezruch jest niezdrowy dla kręgosłupa, dlatego pacjenci z dyskopatią powinni dostosować swoją aktywność fizyczną do swojego stanu zdrowia. Wartościowe jest dostosowanie rodzaju i intensywności ćwiczeń, zwłaszcza w fazie ostrego stanu zapalnego. W tym czasie , czyli ok. około 2-3 tygodni, celem wyciszenia procesu zapalnego powinno się prowadzić oszczędzający tryb życia. Warto wtedy pomyśleć o spacerach i lekkich ćwiczeniach. U większości pacjentów dyskopatia nie stanowi przeciwwskazania do powrotu do aktywności fizycznej a dobrze zrównoważona aktywność może pomóc w utrzymaniu równowagi mięśniowej i elastyczności kręgosłupa.

Mity na temat dyskopatii

1. Ból kręgosłupa zawsze oznacza dyskopatię
   Ból kręgosłupa może mieć wiele przyczyn, niekoniecznie związanych z dyskopatią. Zespół przeciążeniowy mięśni czy stany zapalne innych narządów wewnętrznych mogą również wywołać ból kręgosłupa. Dla przykładu o stanie chorobowym wątroby może świadczyć ból zlokalizowany w obrębie szyi, prawego barku, czy prawego obojczyka. W przebiegu kamicy nerkowej lub zapalenia nerek dolegliwości bólowe pojawiają się w odcinku lędźwiowym kręgosłupa a przy schorzeniach płuc i serca przeszywający ból może pojawić się w odcinku piersiowym.
2. Basen to doskonałe lekarstwo na dyskopatię
   Pływanie na basenie nie zawsze jest odpowiednie dla pacjentów z dyskopatią. W zależności od stadium choroby, styl pływania i intensywność aktywności fizycznej mogą wpłynąć na stan kręgosłupa. Warto pamiętać, że pływanie w basenie z pewnością nie jest rekomendowane w ostrej fazie zapalnej. Po upływie ok. 3 tygodni można pływać ale na grzbiecie i unikając stylów takich jak żabka, czy kraul, które mogą jeszcze bardziej drażnić przepuklinę dysku. Osoby z dyskopatią powinny konsultować się z fizjoterapeutą przed rozpoczęciem treningów wodnych ponieważ niektórym z nim ta aktywności fizyczna może pomóc, ale innym może jeszcze bardziej zaszkodzić.
3. Dyskopatię można całkowicie wyleczyć
   Dyskopatia jest schorzeniem, które nie cofnie się w całości. Niemniej jednak, odpowiednia terapia i zmiana stylu życia mogą zahamować postęp choroby i poprawić komfort życia pacjenta. prosta zmiana nawyków i regularne ćwiczenia mają na celu nie doprowadzić do nawrotu stanu zapalnego jak również do wystąpienia nowego rodzaju dyskopatii na innym odcinku w przyszłości. Trzeba pamiętać, że kręgosłup jest jedną całością a przeciążenie w chorej części będzie kompensowane na innych poziomach prowadząc dlatego tak ważne jest zadbanie o sprawność całego kręgosłupa a nie tylko odcinka, który stanowi źródło problemu.
4. O osób z dyskopatią rezygnacja ze sportu to jedyna opcja
   Ograniczenie aktywności fizycznej może być konieczne w fazie ostrego stanu zapalnego, ale rezygnacja ze sportu lub innych form aktywności fizycznej na stałe nie jest koniecznością. Po odpowiedniej rehabilitacji i przygotowaniu można powrócić do zajęć ruchowych, przestrzegając zaleceń specjalisty.
5. Tylko starsi ludzie cierpią na dyskopatię
   Dyskopatia może wystąpić u ludzi w różnym wieku. Choć starsi pacjenci są bardziej podatni ze względu na naturalny proces starzenia się krążków międzykręgowych, młodsze osoby również mogą doświadczyć tej choroby, zwłaszcza jeśli prowadzą siedzący tryb życia, wykonują pracę związaną z podnoszeniem ciężkich przedmiotów, są otyli lub doświadczyli urazu.

Podsumowanie

Każdy przypadek dyskopatii jest inny. Właściwa diagnostyka, profesjonalna opieka medyczna i indywidualnie dostosowana terapia są kluczowe dla skutecznego radzenia sobie tą chorobą. Terapia może obejmować różnorodne metody, w tym leczenie zachowawcze, fizjoterapię, farmakoterapię oraz w niektórych przypadkach, gdy istnieje wskazanie medyczne również leczenie operacyjne. Ważne jest także podejmowanie działań profilaktycznych, takich jak zachowanie prawidłowej postawy ciała, unikanie nadmiernego obciążania kręgosłupa oraz regularna aktywność fizyczna aby utrzymać jego zdrowie i funkcjonalność. Warto unikać rozpowszechnionych mitów i opierać swoje wybory na rzetelnych informacjach od specjalistów.