Dyskopatia wielopoziomowa – objawy, leczenie i przyczyny

Dyskopatia wielopoziomowa to choroba krążków międzykręgowych dotycząca więcej niż jednego segmentu kręgosłupa. W skrócie oznacza, że dwa lub więcej sąsiadujących ze sobą krążków międzykręgowych jest uszkodzonych lub zdegenerowanych. Chociaż schorzenie może dotyczyć dowolnej części kręgosłupa, najczęściej diagnozowane jest w odcinku lędźwiowym i szyjnym. W przypadku symptomów, które nie zagrażają zdrowiu ani życiu dyskopatię wielopoziomową leczy się ją objawowo ale kiedy leczenie zachowawcze nie przynosi efektów to wówczas rekomendowany jest zabieg operacyjny. O tym czym jest dyskopatia wielopoziomowa, jakie są jej objawy, co ją wywołuje oraz jak się ją leczy dowiecie się z tego artykułu.

Czym jest dyskopatia wielopoziomowa?

Dyskopatia wielopoziomowa jest chorobą zwyrodnieniową w trakcie, której dochodzi do występowania zmian patologicznych w obrębie kilku sąsiadujących ze sobą krążków międzykręgowych. Krążki międzykręgowe pełnią funkcję amortyzatorów, które absorbują i rozpraszają naciski wywierane na kręgosłup. Zbudowane są głównie z jądra miażdżystego otoczonego pierścieniem włóknistym. Z upływem czasu, na skutek procesów zwyrodnieniowych, urazów czy nadmiernego obciążenia struktura krążka może ulec uszkodzeniu. Pierścień włóknisty może pękać, co może prowadzić do pojawienia się przepukliny krążka, w której część jądra miażdżystego wysuwa się poza krążek. Jeśli takie zmiany zachodzą w kilku krążkach na różnych poziomach kręgosłupa, mówimy o dyskopatii wielopoziomowej. Kręgosłup ludzki składa się z kilku odcinków: szyjnego, piersiowego, lędźwiowego, krzyżowego i guzicznego. W każdym z tych odcinków może rozwinąć się dyskopatia, ale najczęściej występuje w odcinkach szyjnym i lędźwiowym, ponieważ są one najbardziej narażone na ruchy i obciążenia.

Jakie są przyczyny pojawienia się dyskopatii wielopoziomowej?

Dyskopatia wielopoziomowa wynika z uszkodzeń lub degeneracji kilku krążków międzykręgowych w różnych miejscach kręgosłupa. Czynniki przyczyniające się do jej rozwoju to:

• Starzenie się – z wiekiem krążki międzykręgowe tracą poziom nawodnienia i elastyczność, co zwiększa ryzyko ich uszkodzenia.
• Urazy – wypadki samochodowe, upadki czy urazy sportowe mogą prowadzić do uszkodzeń krążków.
• Przewlekłe obciążenia – ciągłe podnoszenie ciężarów, nieprawidłowe pozycje podczas siedzenia czy noszenia ciężkich przedmiotów przez dłuższy czas mogą prowadzić do przeciążeń krążków.
• Czynniki genetyczne – skłonność do problemów z kręgosłupem może być dziedziczna.
• Otyłość – nadmierna masa ciała zwiększa obciążenie kręgosłupa, szczególnie w odcinku lędźwiowym, co może być przyczyną pojawienia się dyskopatii wielopoziomowej.
• Czynniki związane z wykonywaną pracą – prace wymagające częstego schylania się, podnoszenia ciężarów czy wibracji mogą zwiększać ryzyko dyskopatii.
• Palenie tytoniu – dym tytoniowy może osłabiać krążki międzykręgowe, zmniejszając ich zdolność do absorpcji składników odżywczych.
• Inne choroby – niektóre schorzenia, takie jak reumatoidalne zapalenie stawów czy osteoporoza, mogą wpływać na stan kręgosłupa i krążków.

Rozpoznanie dyskopatii wielopoziomowej opiera się na przeprowadzeniu badania podmiotowego (wywiadu), badania przedmiotowego (oceny objawów klinicznych i wykonania specjalnych testów) oraz wykonaniu badań obrazowych. Najbardziej wartościowe w badaniach obrazowych w postawieniu diagnozy dyskopatii wielopoziomowej  są: RTG,  rezonans magnetyczny i tomografia komputerowa.

Jakie są objawy dyskopatii wielopoziomowej?

Dyskopatia wielopoziomowa to choroba, która dotyczy kilku krążków międzykręgowych jednocześnie i może dawać zróżnicowane objawy w zależności od lokalizacji uszkodzeń.
Zmiany te powodują ucisk na okoliczne korzenie nerwowe, prowadząc do wyraźnych dolegliwości obwodowych. Ponieważ problem dotyczy wielu krążków jednocześnie, uczucie bólu bywa intensywne. Najbardziej typowymi miejscami występowania tych problemów są odcinki szyjne kręgosłupa na poziomie kręgów C5-C6, C6-C7 oraz odcinek lędźwiowo-krzyżowy, zwłaszcza na poziomie L5-S1. Choroba w odcinku piersiowym kręgosłupa pojawia się znacznie rzadziej.

Do objawów dyskopatii wielopoziomowej w odcinku lędźwiowym  należą:  

Ból

• Ból pleców – jest to najczęstszy objaw, szczególnie w dolnej części pleców (lędźwiach).
• Ból nóg – może wystąpić ból promieniujący do nóg, zwłaszcza przy ucisku na korzenie nerwowe.
• Ból w pośladkach – ból może również promieniować do pośladków.

Zaburzenia czucia

• Mrowienie i drętwienie – mogą wystąpić uczucia mrowienia, drętwienia, czy pieczenia w nogach, zwłaszcza w jednej nodze.
• Zaburzenia czucia w nogach – może wystąpić osłabienie czucia w nogach.

Utrata funkcji mięśniowej

• Osłabienie mięśniowe – osłabienie mięśni, zwłaszcza w jednej nodze.
• Spadek masy mięśniowej – możliwy jest również zanik mięśni w nogach z powodu przewlekłego ucisku nerwu.

Inne

• Ograniczenie ruchomości – mogą występować trudności w poruszaniu się, bóle podczas schylania się, prostowania czy obracania tułowia.
• dyskomfort przy siedzeniu – ból może nasilać się podczas siedzenia przez dłuższy czas.
• Dyskomfort przy staniu – długie stanie w jednym miejscu może powodować dyskomfort i ból.
• Zaburzenia funkcji zwieraczy – problemy w oddawaniu moczu lub kału.

Do objawów dyskopatii wielopoziomowej w odcinku szyjnym należą:

Ból

• Ból szyi – jest to jeden z najczęstszych objawów, który może nasilać się przy ruchu głowy.
• Ból barków i ramion – ból może promieniować do barków, ramion i nawet rąk.
• Ból głowy – często występuje również ból głowy, zwłaszcza w tylniej części głowy.

Zaburzenia czucia i słabość mięśni

• Mrowienie i drętwienie – mogą wystąpić mrowienia, drętwienie, czy pieczenie w ramionach, przedramionach, dłoniach i palcach.
• Osłabienie mięśni – może wystąpić osłabienie siły mięśni w ramionach i dłoniach.
• Trudności w chwytaniu – mogą być obserwowane problemy z precyzyjnym chwytaniem przedmiotów.

Inne objawy

• Zaburzenia równowagi – niektórzy pacjenci mogą doświadczać zawrotów głowy i problemów z równowagą.
• Szum w uszach – w niektórych przypadkach może wystąpić szum lub dzwonienie w uszach.
• Trudności w połykaniu- rzadziej ale może wystąpić dysfagia, czyli trudności w połykaniu.
• Zmiany w odczuwaniu bólu i temperatury – może wystąpić zmniejszona zdolność do odczuwania bólu i temperatury.
• Zaburzenia widzenia – w rzadkich przypadkach mogą wystąpić zaburzenia widzenia.

Jak się leczy dyskopatię wielopoziomową?

Leczenie dyskopatii wielopoziomowej często zaczyna się od metod zachowawczych, które obejmują fizjoterapię i leki przeciwbólowe oraz przeciwzapalne. Fizjoterapia może pomóc w poprawie ruchomości, redukcji bólu oraz wzmocnieniu mięśni wspierających kręgosłup. Pacjenci mogą również korzystać z masaży i akupunktury w celu złagodzenia bólu i napięcia mięśniowego.

W przypadku gdy leczenie zachowawcze nie przynosi ulgi, lekarze mogą rozważyć interwencje bardziej inwazyjne takie jak zastrzyki sterydowe, które mogą pomóc w zmniejszeniu stanu zapalnego i bólu. W skrajnych przypadkach, gdy inne formy leczenia okazują się nieskuteczne, konieczna może być operacja w celu odciążenia uciskanych korzeni nerwowych lub stabilizacji kręgosłupa.

Dodatkowo ważne jest by pacjenci z dyskopatią wielopoziomową dbali o zdrowy styl życia, unikali nadwagi, uprawiali regularną, umiarkowaną aktywność fizyczną, unikali nadmiernego obciążania kręgosłupa oraz dbali o prawidłową ergonomię podczas siedzenia i spania.

Dyskopatia wielopoziomowa może być wyzwaniem zarówno w diagnozie, jak i leczeniu ze względu na zaangażowanie wielu segmentów kręgosłupa. Kluczem do skutecznego leczenia jest dokładna diagnoza i indywidualnie dostosowany plan leczenia. Jeśli podejrzewasz, że możesz mieć dyskopatię wielopoziomową, niezwłocznie skonsultuj się z lekarzem specjalistą w celu uzyskania odpowiedniej oceny i wskazówek leczenia.