Chcesz utrzymać ciążę? – usuń mięśniaki!

Mięśniaki macicy są łagodnymi guzami, które mogą znacząco wpłynąć na zdrowie reprodukcyjne kobiety. Mogą one nie tylko utrudniać zajście w ciążę ale także powodować trudności z zagnieżdżeniem się zarodka w błonie śluzowej macicy przez co mogą zwiększać ryzyko poronienia oraz komplikacji podczas ciąży i porodu. Skala problemu jest znaczna – zgodnie z szacunkami mięśniaki macicy występują u ponad 50% kobiet. Choć są to zazwyczaj łagodne zmiany nowotworowe to mogą one znacznie utrudniać codzienne życie. Oprócz problemów z zajściem w ciążę mięśniaki mogą powodować silne bóle brzucha, częste krwawienia a nawet krwotoki, ból podczas współżycia, zaparcia, czy biegunki. Dlatego jeśli planujesz ciążę i zmagasz się z mięśniakami ważne jest aby zrozumieć jakie kroki można podjąć aby zapewnić sobie zdrowy przebieg ciąży. Usunięcie mięśniaków może być bowiem kluczowym krokiem w drodze do zdrowej i bezpiecznej ciąży.

Czym są mięśniaki?

Mięśniaki to łagodne guzy, które rozwijają się w mięśniu macicy. Mogą występować pojedynczo lub w grupach a ich wielkość może wahać się od kilku milimetrów do kilkunastu centymetrów. Chociaż są to zmiany nienowotworowe to  ich obecność może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych. Objawy mięśniaków macicy mogą się różnić w zależności od ich wielkości, liczby oraz lokalizacji. Wśród najczęstszych objawów związanych z mięśniakami wymienia się: obfite krwawienia miesiączkowe, ból lub uczucie ciężkości w dolnej części brzucha, uczucie ucisku w miednicy, częste oddawanie moczu lub trudności z oddawaniem moczu, ból podczas stosunku jak również problemy z płodnością i komplikacje w ciąży. Warto pamiętać, że nie każdy z objawów opisanych powyżej może świadczyć o obecności mięśniaków dlatego ważne jest aby skonsultować je z lekarzem w celu dokładnej diagnozy i odpowiedniego leczenia.

Jak mięśniaki wpływają na ciążę?

Mięśniaki mogą wpływać na ciążę na różne sposoby w zależności od ich lokalizacji, wielkości i liczby. Oto niektóre z potencjalnych problemów, które mogą wystąpić u kobiet z mięśniakami:

• utrudnione zajście w ciążę: mięśniaki mogą blokować jajowody lub zaburzać implantację zarodka w macicy.
• poronienie: obecność mięśniaków zwiększa ryzyko poronienia, zwłaszcza w pierwszym trymestrze ciąży.
• przedwczesny poród: mięśniaki mogą prowadzić do skurczów macicy, co z kolei zwiększa ryzyko przedwczesnego porodu.
• komplikacje porodowe: duże mięśniaki mogą powodować trudności podczas porodu, zwiększając ryzyko cesarskiego cięcia.

Czy przed ciążą należy usunąć mięśniaki?

Decyzja o usunięciu mięśniaków przed ciążą zawsze powinna zostać podjęta w konsultacji z lekarzem i zależy od kliku czynników takich jak objawy, lokalizacja i wielkość mięśniaków a także wcześniejsze doświadczenia związane z ciążą. Oto kilka najczęstszych wskazań do rozważenia zabiegu usunięcia mięśniaków:

• objawy: jeśli mięśniaki powodują silne bóle, obfite krwawienia miesiączkowe, częste oddawanie moczu lub inne dolegliwości może być wskazane ich usunięcie przed zajściem w ciążę.
• problemy z płodnością: jeśli mięśniaki były przyczyną wcześniejszych poronień lub trudności z zajściem w ciążę  ich usunięcie może poprawić szanse na pomyślne zapłodnienie i przebieg ciąży.
• lokalizacja i wielkość mięśniaków: mięśniaki, które zniekształcają jamę macicy lub są bardzo duże mogą wymagać usunięcia aby zmniejszyć ryzyko komplikacji podczas ciąży

Warto pamiętać, że obecność mięśniaków macicy nie wyklucza możliwości zajścia w ciążę, jednak może znacząco ją utrudnić. Dla kobiet z bezobjawowymi mięśniakami zaleca się jak najszybsze podjęcie starań o ciążę, jeśli jest to w ich planach. W przypadkach gdy konieczne jest usunięcie mięśniaków, rekomenduje się odczekanie od 3 do 6 miesięcy przed rozpoczęciem starań o dziecko lub rozważenie porodu przez cesarskie cięcie. Wykrycie mięśniaków podczas ciąży wymaga stałej i dokładnej obserwacji ginekologicznej ponieważ zmiany hormonalne związane z ciążą mogą przyspieszyć wzrost guzów. To może stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa matki i płodu zwiększając ryzyko poronień oraz komplikacji przy porodzie naturalnym. Po porodzie usunięcie mięśniaków jest możliwe dopiero po 6 tygodniach od porodu. Należy jednak pamiętać, że nie ma gwarancji iż problem nie powróci w przyszłości.

Jakie są metody usuwania mięśniaków?

Leczenie mięśniaków jest konieczne w sytuacjach gdy ich objawy są uciążliwe lub gdy ich obecność powoduje niepłodność, poronienia lub komplikacje w ciąży. W pozostałych przypadkach wystarczająca jest regularna obserwacja.

Leczenie operacyjne staje się niezbędne gdy guzy szybko rosną i istnieje potrzeba odróżnienia ich od zmian złośliwych. Istnieje kilka metod usunięcia mięśniaków zależnych od ich lokalizacji i liczby. Najczęściej mięśniaki usuwa się przez wyłuszczenie zmian z macicy co może być przeprowadzone przez otwarcie jamy brzusznej lub metodami małoinwazyjnymi czyli  laparoskopowo lub z wykorzystaniem robota. Mięśniaki uwypuklające się do jamy macicy można usunąć za pomocą histeroskopii. Najbardziej inwazyjną i nieodwracalną metodą jest histerektomia, czyli usunięcie macicy. Ta procedura jest stosowana gdy mięśniaki zajmują dużą część macicy lub gdy inne metody leczenia nie przynoszą pożądanych efektów. Trzeba pamiętać, że w wyniku histerektomii pacjentka staje się bezpłodna.

W niektórych przypadkach stosuje się leczenie farmakologiczne obejmujące leki przeciwbólowe lub hormonalne. Ta forma terapii ma na celu przede wszystkim łagodzenie objawów oraz poprawę stanu błony śluzowej macicy.

Operacyjne usunięcie mięśniaków z wykorzystaniem robota

Zabieg chirurgiczny jest najpopularniejszym sposobem walki z mięśniakami macicy. W Szpitalu na Klinach można go przeprowadzać je z użyciem robota. Ginekologia robotyczna otworzyła przed specjalistami nowe możliwości w walce z mięśniakami. Do niedawna preferowano operacje otwarte, które pozwalały na lepszą rekonstrukcję ściany macicy. Jednak dzięki robotyce możliwe stało się wykonywanie małoinwazyjnych zabiegów, które jednocześnie umożliwiają bardzo precyzyjną rekonstrukcję macicy po usunięciu mięśniaków. Jest to szczególnie ważne dla kobiet planujących macierzyństwo ponieważ minimalizuje się ryzyko pęknięcia ściany macicy podczas ciąży.